Nadwyżki inwentaryzacyjne, to różnice między wyższym stanem rzeczywistym składników majątku nad stanem wykazywanym w księgach rachunkowych. Ujawniają się w wyniku przeprowadzonej w jednostce inwentaryzacji. Jak zaksięgować podane nadwyżki inwentaryzacyjne?
Najczęstszymi powodami z jakich powstają nadwyżki są niepoprawne dane w dokumentacji, ewidencji, wycenie, a także wszelkie błędy popełnione podczas przeprowadzania inwentaryzacji. W takich przypadkach mówimy
o nadwyżkach pozornych, które rozlicza się poprzez sprostowanie powstałych pomyłek.
Z kolei nadwyżki określane mianem rzeczywistych, związane są z pomyłkami podczas przyjmowania i wydawania z magazynu podobnych produktów, towarów i materiałów. Tego rodzaju nadwyżki rozlicza się kompensując je niedoborami.
Bywa też tak, że przyczyny ujawnionych nadwyżek mimo próby wyjaśniania ich powstania pozostają nieznane i zalicza się je jako pozostałe przychody.
Powstałe nadwyżki podatnicy są zobowiązani zewidencjonować oraz rozliczyć, ale aby móc tego dokonać w pierwszej kolejności, należy je odpowiednio wycenić.
Sposób wyceny
Sposób wyceny |
Składniki |
Po rzeczywistej cenie zakupu/nabycia |
Środki trwałe, środki trwałe w budowie |
Po rzeczywistej cenie zakupu/ nabycia, lub po stałych cenach ewidencyjnych ( w zależności od stosowanych cen przez firmę) |
Materiały, towary |
Po stałych cenach ewidencyjnych, lub po rzeczywistym koszcie wytworzenia |
Produkty gotowe, półprodukty |
W walucie polskiej w wartości nominalnej |
Środki w kasie |
Po średnik kursie NBP z dnia poprzedzającego dzień inwentaryzacji |
Środki pieniężne w walucie obcej |
Do ewidencji i rozliczania nadwyżek stosuje się konto zespołu 2 (numer konta zależy od zakładowego planu kont (np. 243- Rozliczenie nadwyżek) o nazwie „Rozliczenie nadwyżek”.
Wcześniej jednak należy doprowadzić stan jaki widnieje w księgach rachunkowych do stanu wynikającego z przeprowadzonej inwentaryzacji, kolejno należy rozliczyć powstałe nadwyżki. Księgowania na koncie „Rozliczenie nadwyżek”, można dokonać na podstawie dokumentu inwentaryzacyjnego, natomiast rozliczenie dokonuje się na podstawie dokumentu „Polecenie księgowania”.
Na koncie „Rozliczenie nadwyżek” księgowanie przebiega w następujący sposób:
Strona WN:
- rozliczenie nadwyżek
- odchylenia od cen ewidencyjnych dot. nadwyżek
Strona MA:
- ujawnione nadwyżki
- odchylenia od cen ewidencyjnych dot. nadwyżek