Działalność badawczo-rozwojowa daje ogromne korzyści dla gospodarki. Korzystają też przedsiębiorcy, którzy przeprowadzając badania mają szanse na wzrost konkurencyjności oraz rozwój technologiczny. Wielkim plusem jest fakt, że takie badania w dużej mierze są dofinansowywane ze środków unijnych.
Podstawowe pytanie brzmi – jak je ująć w rozliczeniach? Jak obliczyć składki? Kiedy je zapłacić i kiedy można skorzystać z ulg? Bądź innowacyjny i dowiedź się, jak radzić sobie z fiskusem.
Czym tak naprawdę jest działalność badawczo-rozwojowa?
Pod pojęciem działalności badawczo-rozwojowej może kryć się wiele. Nie dziwi więc trudność jednoznacznego zdefiniowania tego terminu. Aby rozwiać wszystkie wątpliwości, powstał nasz poradnik. Chcesz wiedzieć więcej?
Na wstępie warto sięgnąć po ustawę o PIT i przeczytać artykuł 5a pkt 38 – to właśnie tam została ujęta istota działalności badawczo-rozwojowej w świetle przepisów. W ustawie jest napisane, że chodzi o działalność, która „[…] obejmuje twórcze prace rozwojowe lub badania naukowe, które są podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy, jak również wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań”. W uproszczeniu chodzi tutaj o czynności, które mają przynosić przedsiębiorstwu zysk, a opierają się na zdobywaniu wiedzy lub eksperymentach, ale bez praktycznego zastosowania.
Przykład?
Zespół techników chce opracować linię produkcyjną w przedsiębiorstwie, która będzie szybciej i taniej produkować opakowania. W tym celu zostają oddelegowani na szkolenia, następnie budują makiety i w końcu pierwszy prototyp. Następnie prezentują go zarządowi i poddają licznym testom. Cały ten proces można zakwalifikować jako działalność badawczo-rozwojowa. Liczony jest od momentu koncepcji do oddania produktu do użytku, jednak wliczając w to dalsze usprawnienia.
Jak klasyfikowane są wydatków poniesionych na działalność badawczo-rozwojową?
Prowadzenie działań badawczo-rozwojowych wiąże się z kosztami – często bardzo dużymi. Każdy przedsiębiorca wie, że koszt daje możliwość odliczenia danej kwoty od podatku, tym samym zmniejszając podatek dochodowy. Podatnicy lubią wpisywać koszty do Księgi Przychodów i Rozchodów, ponieważ zmniejsza to daninę dla państwa, którą z każdym miesiącem (lub kwartałem) muszą odprowadzać do Urzędu Skarbowego. Dlaczego wspominamy o tym w przypadku działalności badawczo-rozwojowej? Dlatego, że koszty z nią związane uznane są jako koszty kwalifikowane, czyli takie, które mogą przynieść większe ulgi niż jednorazowe odliczenie. Pierwszy etap pozwoli na wpisanie pełnej kwoty jako koszt uzyskania przychodu, a drugi etap pozwoli na skorzystanie z ulgi B+R w rocznym zeznaniu podatkowym. Pamiętaj jednak, że koszty wynikające z ulgi nie mogą być rozliczane w zaliczkach miesięcznych lub kwartalnych, a tylko raz na koniec roku!
Za koszty kwalifikowane związane z działalnością badawczo-rozwojową uznaje się między innymi:
- wynagrodzenia pracowników, którzy biorą udział w badaniach oraz składki na ich ubezpieczenie społeczne;
- zakup sprzętu specjalistycznego, który został bezpośrednio wykorzystany w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, ale nie stanowi środka trwałego;
- zakup materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
- koszt analiz, opinii i świadczeń, nabytych od innych instytucji badawczych;
- korzystanie z laboratoriów lub sprzętu na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej (jeśli te działania nie wynikają z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 25 ust. 1 i 4);
- koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego;
- koszty uzyskania przychodów i odpisy amortyzacyjne od środków trwałych związane z działalnością badawczo-rozwojową (z wyłączeniem samochodów osobowych, budynków i lokali będących odrębną własnością podatnika).
Kiedy i jak można rozliczyć działalność badawczo-rozwojową?
Wszyscy przedsiębiorcy mogą skorzystać z odliczenia do 100% kosztów kwalifikowanych, natomiast centra badawczo-rozwojowe do 150%. Przedsiębiorcy mają prawo do odliczania kosztów, o ile są związane z działalnością gospodarczą. W przypadku skorzystanie z ulgi B+R na koniec roku i odliczaniu bieżących kosztów związanych z innowacyjnością, koszty te powinny być potwierdzone umową lub pisemnym porozumieniem z jednostką badawczą – mówi o tym ustawa z 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.
Warto dodać, że nie wszystkie koszty związane z rozwojem można wpisać do KRiP. Koszty nie podlegają odliczeniu, jeśli zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie, na przykład w postaci dotacji unijnej. Podatnik nie może też uznać jako koszt kwalifikowany wydatków poniesionych na badania prowadzone na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia.
Jeżeli koszty kwalifikują się jako te związane z działalnością badawczo-rozwojową, mogą być odliczane od podatku dochodowego raz w miesiącu, a na koniec roku dają podatnikowi możliwość skorzystania z ulgi B+R. Trzeba jednak pamiętać, że warunkiem odliczenia wydatków na działalność badawczo-rozwojową w ramach ulgi B+R jest ich wyodrębnienie w prowadzonej ewidencji (art. 24a ust. 1b ustawa o PIT). Do tych rozliczeń i prawidłowej dokumentacji służy kolumna numer 16 w KPiR.